Czym jest miłość?

Małgorzata Głowacka/ Grudzień 5, 2018

To jedno z najczęściej wyszukiwanych fraz w Internecie, pokazuje to, jak ważna jest ona w naszym życiu. Dążymy do niej, szukamy jej, a jak znajdziemy chcemy mieć pewność, że to ta prawdziwa.

Naukowcy coraz częściej mówią o tym, że miłość jest najważniejszą rzeczą w naszym życiu. Posiadanie bliskich i głębokich relacji wpływa na:

• nasze zdrowie,
• chroni przed depresją,
• podnosi samoocenę,
• daje chęć do stawiania czoła wyzwaniom,
• daje siłę w przechodzeniu przez kryzysy.

Dotychczasowe rozumienie miłości

Przez jednych uważana za tajemniczą mieszankę seksu i nastrojów. Przez innych, jako zmiany chemiczne w organicznie, które przyciągają dwoje ludzi do siebie. Przez niektórych psychologów uważana, za zwykły rachunek zysków i strat, który mówi, że jeśli straty przeważają nad zyskami wówczas miłość jest zagrożona.

Aby zobrazować przytoczone przykłady myślenia, posłużę się imionami Agata i Jan.

Tak więc, jeśli przysłowiowy Jan myśli o miłości jak o „chemii” i wie, że pewne związki chemiczne zanikają, to po 3 latach małżeństwa może powiedzieć swojej wybrance,

„… wiesz moja droga, ja już ciebie nie kocham…”.

Jeśli zaś myśli, że miłość to emocje i nastrój, może jednego dnia powiedzieć do przysłowiowej Agaty

„Kocham Cię”, a za trzy dni jak nie będzie w nastroju, „… wiesz, ja już cię chyba nie kocham”

Jeśli Agata rozumie miłość w kategoriach zysków i strat, kiedy związek przechodzi kryzys, może zacząć analizować:

„ok, mieszkanie jest na mnie, firma jest na Jana, on jest prawnikiem, więc to jest jakiś prestiż, on mnie utrzymuje, więc jeśli dojdzie do rozwodu zostanę sama z dziećmi bez pracy”

To czysta kalkulacja, brakuje w niej zupełnie emocji. Oczywiście, taka sytuacja jest realna, ale wówczas gdy negatywny cykl doprowadzi do zagłuszenia emocji w ostatnich fazach rozpadu związku – możesz o tych fazach przeczytać tu. Jednak, jeśli jesteśmy w normalnych relacjach, nie traktujemy miłości, jako kalkulacji pozbawionej emocji.

Dobra wiadomość jest taka, że Miłość nie jest abstrakcją, została zdefiniowana i szczegółowo określona.

Badania nad miłością

Od niespełna 30 lat grupa psychologów, psychologów klinicznych, socjologów społecznych odważyła się podejść do miłości w sposób naukowy.  Bazując na przełomowej teorii przywiązania Bowlbiego, wieloletnich obserwacjach par w laboratorium miłości Prof. Gottmana oraz obserwacjach setek par przez Sue Johnson i jej współpracowników, opracowana została przełomowa teoria i definicja miłości. Badacze analizowali poziom satysfakcji w związkach, sytuacje, w których pary przechodziły przez kryzysy i traumy, zachowania podczas wspólnych działań partnerów, ich radzenie sobie w sytuacjach konfliktowych, określili oni, iż miłość to:

więź pomiędzy osobami, oparta na trzech podstawowych czynnikach:

• Dostępności
• Responsywności
• Zaangażowaniu

Miłość w praktyce

Aby zobrazować jak funkcjonują wyżej przytoczone elementy, posłużę się imionami Jacek i Agata.

• Dostępność (Accessibility)

Odpowiada na pytania: Czy mogę do ciebie dotrzeć? Czy jesteś dostępny/a? Czy otworzysz się przede mną?

Dostępność to sytuacja, w której Agata wie, że może z łatwością zdobyć Jacka uwagę. Nawet, jeśli jest on smutny lub czuje się niepewnie wie, że może do niego dotrzeć. Wie, że może wyrazić siebie i mówić o problemach bez obwiniania i oskarżania Jacka.  Agata wie, że jest dla Jacka najważniejsza, nie czyje się samotna i izolowana. Wie, że może podzielić się najgłębszymi uczuciami i zostanie przez Jacka wysłuchana. Oczywiście odpowiedz Jacka na powyższe pytania również jest „Tak”.

• Responsywność/odpowiadanie (Responsiveness)

Odnosi się do pytań: Czy mogę na tobie polegać? Czy przyjdziesz, jeśli będę potrzebować?

W praktyce wygląda to tak, Jacek reaguje zestrojeniem na Agatę, kiedy ona potrzebuje wsparcia, On jest dla niej, odczytuje sygnały, kiedy Ona potrzebuje, aby był przy niej. Agata wie, że może polegać na Jacku w chwilach niepewności i zmartwienia nawet, jeśli się kłócą, czy się nie zgadzają. Agata wie, że jest ważna dla Jacka, a jeśli potrzebuje zapewnienia o tym, otrzymuje je. Agata czuje się bezpiecznie, aby zapytać, gdy jest smutny: Czy coś zrobiłam nie tak? Czy ciebie uraziłam? Co się dzieje? Responsywność Jacka i Agaty oczywiście działa w dwie strony.

• Zaangażowanie (Engagement)

Odpowiada na pytania: Czy jesteś emocjonalnie dostępny i zaangażowany? Czy będziesz mnie trzymać blisko siebie?

W praktyce zaangażowanie jest najtrudniejszym elementem. Wymaga pozwolenia na to, aby druga osoba była blisko emocjonalnie. To sytuacja, w której Agata czuje się pewnie będąc blisko Jacka, ufa mu i dzieli się swoimi emocjami i obawami. Agata i Jacek żyją ze sobą w taki sposób, który zachęca do bycia ze sobą jeszcze bliżej. Nie zamykają się w sobie, nie odwracają się od siebie, nie spychają rzeczy pod dywan, nie krzyczą na siebie. Dzielą ze sobą życie, tj. swoje radości i obawy.

Jeśli Jacek i Agata są dostępni i responsywni, potrafią wspierać się nawzajem i rozwiązywać problemy razem.

Miłość to:

• Więź pomiędzy partnerami.
• Znakomity logiczny system przetrwania.
• Nasza najważniejsza i najbardziej podstawowa potrzeba, od kołyski aż po grób.
• Nasza jedyna obrona przed emocjonalnym głodem.
• Oaza bezpieczeństwa, siły, wytrzymałości i efektywnej zależności.

Co nam daje wiedza o miłości?

Wiemy, że:

• miłość nie jest ulotna i abstrakcyjna,
• zależy od naszych decyzji i naszych inwestycji,
• możemy na miłość wpływać i ją kształtować.

Natomiast dla terapeutów par

Osób pracujących w metodzie Terapii Skoncentrowanej na Emocjach (Emotionally Focused Therapy – EFT), wiedza ta sprawia, że zachowania partnerów stają się:

• zrozumiałe,
• możliwe do przewidzenia,
• wytłumaczalne,
• pozwalają na odbudowanie utraconych więzi.

 

Wpis nie wyczerpuje tematu miłości.

Tekst został opracowany na podstawie książki: Sue Johnson, Sens miłości oraz materiałów szkoleniowo/konferencyjnych Emotionally Focused Couples Therapy, Scott R. Woolley, Budapest, 2018 r.